DIN EN ISO 16890 - De nieuwe norm voor het classificeren van luchtfilters
EN 779 is al meer dan 20 jaar de meest gebruikte methode voor het classificeren van luchtfilters. Maar vanaf begin 2017 werd een nieuwe standaard van kracht die de manier waarop filters worden getest en gecategoriseerd volledig veranderde.
Het goede nieuws is dat ISO 16890 een aantal voordelen met zich meebrengt ten opzichte van de vorige normering. Het maakt gebruik van een aantal nieuwe benaderingen en mechanismen die het testproces meer indicatief maken voor de omstandigheden waarin het filter na installatie zal functioneren. Het nieuwe beoordelingssysteem richt zich op het uiteindelijke doel van een luchtfilter - het verwijderen van deeltjes - zodat het gemakkelijker is om een product te vinden dat is afgestemd op uw behoeften.
De belangrijkste feiten over de nieuwe luchtfilterstandaard
ISO 16890 biedt een gestandaardiseerde werkwijze voor de indeling van luchtfilters voor ventilatie. Met andere woorden, het is een nieuwe methode voor het groeperen van HVAC-filters volgens hun prestaties.
EN 779 heeft veel gedaan om de kwaliteitsnormen in de sector te verbeteren en heeft gezorgd voor een eenduidige filterkeuze. In de afgelopen 20 jaar is onze kennis van de lucht om ons heen echter enorm gegroeid, en de beperkingen van de oude standaard liggen voor de hand.
De belangrijkste beperking is het feit dat EN 779 filterprestaties alleen test voor één deeltjesgrootte: 0,4 µm. Fijnstof (PM) is niet uniform wat grootte of vorm. Betreft Tijdens tests een filter blootstellen aan één bepaalde deeltjesgrootte weerspiegelt dus niet de omstandigheden waarmee een werkende filter wordt geconfronteerd.
De nieuwe ISO 16890-standaard is anders omdat deze het vermogen van een filter om verschillende deeltjesgrootten te vangen meet in de gevarenzone, wanneer deeltjes te klein zijn voor het ingebouwde afweersysteem van ons lichaam om ons ertegen te beschermen.
Tests volgens de ISO 16890-standaard stellen een filter bloot aan deeltjes van 0,3 µm tot en met 10 µm. Dit betekent dat filters worden getest in omstandigheden die soortgelijk zijn aan levensechte situaties. Op die manier verkrijgt men een product dat naar behoren presteert.
OP basis van de tests worden filters geclassificeerd volgens hun efficiëntie bij PM10, PM2,5 en PM1, d.w.z. fijnstof met een diameter kleiner dan 10 µm, 2,5 µm en 1 µm respectievelijk.
Deze deeltjesgroottes vormen de basis van de vier ISO 16890 categorieën: ePM1, ePM2,5, ePM10 en Grof. De ‘e’ in de categorienaam staat eenvoudigweg voor efficiëntie en het cijfer geeft de PM-grootte aan. Om in aanmerking te komen voor een categorie moet een filter 50% efficiënt zijn voor een bepaalde PM-grootte. Een filter uit de categorie ePM1 hield minstens de helft tegen van de PM1 tijdens de test. Filters die geen 50% efficiëntie behalen voor PM10 belanden in de categorie Grof.
| ISO 16890 Filtergroep | Efficiëntie |
|---|---|
| Grof | < 50% van PM10 |
| ePM10 | ≥ 50% van PM10 |
| ePM2,5 | ≥ 50% van PM2.5 |
| ePM1 | ≥ 50% van PM1 |
Na de tests wordt de efficiëntiescore van de filters afgerond naar de dichtste 5%. Filters worden dus bijvoorbeeld beschreven als ePM10 70% en ePM2,5 95%. Dit betekent eenvoudigweg dat de eerste filter 70% efficiëntie biedt tegen PM10 en het tweede product 95% efficiëntie biedt tegen PM2,5.
ISO 16890 wordt naar verwachting begin 2017 geïntroduceerd. De meeste landen zullen een overgangsperiode van 18 maanden hebben waarin EN 779 geldig zal blijven naast de nieuwe standaard. Zo krijgen eindgebruikers, distributeurs en fabrikanten de tijd om zich aan het nieuwe systeem aan te passen.
Nadat alle overgangsperiodes zijn afgelopen: nee. ISO 16890 maakt gebruik van andere categorieën dan de G- en F-klassen die werden gebruikt onder EN 779. Aangezien EN 779 slechts een fractie controleert van de prestatiegegevens die ISO 16890 gebruikt, is het moeilijk om de oude filterklassen en nieuwe categorieën direct te vergelijken. Rechtstreekse omzettingen negeren ook tal van de voordelen van ISO 16890.
Nee, niet helemaal. ISO 16890 is alleen voor algemene ventilatietoepassingen. De nieuwe standaard heeft dus geen gevolgen voor de hogere efficiëntiefilters die zijn geclassificeerd volgens EN 1822 (zoals EPA-, HEPA- en ULPA-filters).
ISO 16890 is momenteel ook alleen van toepassing op landen die de EN 779-standaard gebruiken. Regio's die andere stelsels gebruiken (zoals ASHRAE), voeren voorlopig nog geen wijzigingen door. Er zijn gesprekken aan de gang om ISO 16890 ook op deze markten te introduceren om zo een wereldwijde standaard te creëren.
Klaar voor ISO 16890
De proef op de som
De nieuwe ISO 16890-test voor luchtfilters is veel uitgebreider dan de EN 779-standaard. EN 779 testte een filter slechts op een deeltjesgrootte: 0,4 µm, waardoor het proces eenvoudig maar geen weerspiegeling was van levensechte situaties buiten de testomgeving. Onder ISO 16890 worden filters getest op 12 verschillende deeltjesgroottes van 0,3 µm tot en met 10 µm.
Filters worden getest met behulp van een testverstuiver, waarbij het aantal ingaande deeltjes wordt vergeleken met het aantal deeltjes dat voorbij de filter komt aan de kant van de schone lucht. Omdat ISO 16890 rekening houdt met meerdere deeltjesgroottes, zijn de tests niet langer een kwestie van alleen stroomopwaarts t.o.v. stroomafwaarts tellen. Tegenwoordig moeten de testinstallaties verschillende soorten deeltjes sorteren en analyseren over 12 kanalen heen. Dit betekent dat de test veel realistischer is, maar ook dat de nieuwste geavanceerde apparatuur vereist is.
Het extra voordeel hiervan is dat de nieuwe apparatuur veel nauwkeuriger is dan de oude EN 779 testinstallaties. We krijgen dus een veel beter beeld van de filterprestaties.
Wij zijn klaar
Ons Zweedse onderzoekscentrum is nu geheel uitgerust met een nieuw laboratorium dat klaar is voor ISO 16890. 240 m² met volledige airconditioning om de temperatuur en vochtigheidsgraad te controleren voor een perfecte testomgeving. In het laboratorium staat een gloednieuwe ISO 16890 testinstallatie die de veeleisende tests van de nieuwe standaard kan uitvoeren. Daarnaast beschikt de locatie over heel wat andere testapparatuur, waaronder een barstdruktestinstallatie. Op deze manier vragen we het uiterste (en meer) van onze producten.
Aan deze nieuwe apparatuur wordt later in het jaar een olienevelinstallatie toegevoegd om olienevel druppelvangers gebruikt in de metaalindustrie te kunnen testen. In 2017 zullen we een waterafscheider installeren om de prestaties te testen van onze mariene weerlamellen.
Het doel van al deze investeringen is om de prestaties van onze producten in een zo realistisch mogelijke omgeving te analyseren. Zo zijn we zeker dat onze producten klaar zijn voor gebruik in uw luchtfiltersystemen.